Sa svojom posljednjom fazom rokokoa barokni stil je posljednji veliki evropski stil.U baroku se nacionalne osobenosti jače ističu,tako da se italijanski barok znatno razlikuje od francuskog,a još više od holandskog.U Italiji,Španiji i Flandriji barok je bio umjetnost kontrareformacije,pokreta Katoličke crkve koji je trebalo da joj povrati moć uzdrmanu reformacijom.
Barokni stil se razvio iz umjetnosti visoke renesanse i manirizma,tako da u odnosu na prethodnu epohu nije bio radikalan prevrat koji je renesansa imala u odnosu na gotiku.Nastavljajući da razvija vrijednosti renesanse,barokna umjetnost ih je toliko preneglasila da one postaju nove vrijednosti.Simetriju renesansne slike zamjenjuje asimetrijom,tako da umjesto dve uravnotežene polovine slike-lijeve i desne-kako se to vidi na Rafaelovoj Atinskoj školi ili Leonardovoj Tajnoj večeri,na baroknoj slici se obično i dalje razlikuju lijeva i desna polovina,ali u asimetričnim odnosima.Na Rubensovoj slici Podizanje krsta,pa čak i na skulptoralnoj grupi Zanos svete Tereze,jedna polovina vuče nadole,druga se uzdiže nagore,što narušava stabilnost,mir i postojanost.Sigurni i jaki smijerovi-vodoravni i uspravni-tako karakteristični za visoku renesansu,podređuju se baroknoj umjetnosti dijagonalnom ili ovalnom usmjerenju,koji vode pogled napred-nazad,ili samo unazad.Ovim smijerovima prostor se produbljuje beskonačno,a presjecanjem oblika ivicama slike prizor teži da nastavi i izvan njih.Odnos glavnih i i podređenih dijelova ovdje nestaje.Mnoštvo i masa oblika međusobno se prožimaju i prepliću,nadiru i povlače,tako da cijelo djelo ostavlja utisak kao cjelina,a ne kao pojedinost.Istom cilju dinamičnog služe i jaki kontarsti koje barokna umjetnost koristi,naročito kontarsti svijetlog-tamnog.Svjetlost i boja u vidu mrlje obezvrjeđuju u baroknoj umjetnosti jasni i široki tok linije.
Rubens-Podizanje krsta |
Bernini-Zanos Sv.Tereze |
Barokna umjetnost se razvila u Italiji,tačnije u Rimu i okolini ali ubrzo,tokom XVII vijeka,Italija prestaje biti umjetnički centar Evrope.Otkriće Amerike i premještanje pomorskih i trgovačkih puteva na obale Atlantskog okeana uslovili su stvaranje novih umjetničkih centara u Španiji,Nizozemskoj,Francuskoj i Engleskoj.Prva građevina rađena baroknim stilom bila je crkva Il Đezu,jezitska crkva sagrađena krajem XVI vijeka u Rimu,koja će postati uzor po kojem će se kasnije graditi mnoge crkve.Međutim jedno od najimpozantnijih građevina raženih u baroknom stilu je zamak Versaj u Francuskoj.On je postao uzor arhitekture visokih razmjera.U Njemačkoj,Austriji,Španiji i Rusiji gradile su se sjajne palate versajskog tipa,pa je cijeli jadan grad kakav je Sankt Peterburg početkom XVIII vijeka izgrađen u baroknom stilu.